Het is amper 7 uur ‘s ochtends, maar in zowat elke pasticceria is het al een drukte van jewelste. Schouder aan schouder werken brandweermannen, advocaten, loodgieters e tutti quanti er vliegensvlug en nogal luidruchtig hun ‘caffè e cornetto’ naar binnen. Ontbijt wordt in Rome steevast buitenshuis genuttigd. Al heb je daar meestal niet langer dan 2 minuten voor nodig. Een slechte maaltijd zal je in Rome trouwens niet snel vinden, enkele opdringerige zaken in het toeristische centrum daargelaten. Italianen nemen hun gastronomische keuken namelijk heel serieus. Pasta’s, pizza’s, koffietjes, gelato’s, aperitivo, … het wordt een uitdaging om alle lokale specialiteiten tijdens één citytrip van je lijstje te schrappen. Andiamo!

Plaatselijke gewoontes

Italianen eten hun ontbijt (colazione) heel vaak buitenshuis in een plaatselijk café of bakkerij. Het ontbijt bestaat meestal uit een ontbijtkoek zoals een croissant (‘cornetto’) en een espresso, macchiato of cappuccino. Ontbijten doe je voor 11 uur, waarbij je een gezellige drukte mag verwachten tussen 8 uur en 10 uur. Op deze manier ontbijten kan best chaotisch aanvoelen wanneer je er voor het eerst aan deelneemt. Vaak wordt er luid door elkaar heen besteld en wordt het ontbijt gewoon rechtopstaand aan de toonbank genuttigd. Meer dan 5 minuten wordt er dan ook niet gespendeerd.

Lunchen (pranzo) gebeurt dan weer tussen 12u30 en 14u30. Wil je vroeger of later lunchen, dan kan je meestal wel nog ergens een pizza, sandwich (tramezzini) of trapizzino vinden. ‘s Avonds schuiven de meeste Belgen tussen 18u en 19u hun voetjes onder tafel, maar in Rome is 18 uur gereserveerd voor de aperitivo. Het avondeten (cena) verschijnt meestal pas vanaf 19u30 of 20 uur op tafel. Vaak gaan restaurants ook dan pas open.

Italië kent geen fooi-cultuur. Je kan altijd de rekening afronden en het wisselgeld op tafel laten liggen, maar een echte fooi wordt er niet verwacht. Wel wordt er vaak een extra kost aangerekend, de zogenaamde coperto. Dit is een service kost per persoon voor de bediening en couverts. Ook voor een mandje brood moet je meestal bijbetalen.

De structuur van een Italiaanse maaltijd

Een bezoekje aan een Italiaans restaurant bestaat uit verschillende gangen. Eerst en vooral heb je er de aperitivo. Meestal wordt deze vooraf genuttigd in een cocktailbar. Je bestelt er een drankje en krijgt er vaak een klein hapje bij. Ideaal om die hongerige maag al even te stillen, wanneer je reservatie pas ‘s avonds laat is. Populaire aperitivo’s zijn de Aperol Spritz of Negroni, maar Italië kent een uitgebreide waaier aan uitstekende aperitiefdranken, dus ontdek er gerust op los! Daarnaast worden ook wijn, bier en cocktails vaak besteld.

Vervolgens is het tijd om echt op restaurant te gaan. Eerst en vooral kan je er antipasti bestellen. Dit zijn kleine hapjes of voorgerechtjes zoals kaas- of vleeswaren, bruschetta’s, baccalà, etc. Na de antipasti volgt de primo piatto. Meestal is dit pasta, polenta, risotto of soep. De secondo piatto bevat dan weer voornamelijk vlees- en visgerechten zoals lamsvlees, kip, kabeljauw en kalfsvlees.

Alsof dat nog niet genoeg is, staat er nog heel wat meer op de menukaart. Reizigers zijn vaak verrast wanneer hun secondo piatto zonder bijgerecht komt. Je moet de contorno namelijk meestal apart bestellen. Enkele veel voorkomende contorni zijn gegrilde groenten, geroosterde aardappelen of salade.

Om af te sluiten wordt il dolce geserveerd. Tiramisu, torta della nonna, ijs, sorbet of koekjes,… aan keuze zeker geen gebrek. De Italianen weten hoe ze met een knaller van formaat moeten afsluiten! Het is ook gebruikelijk om fruit als dessert te eten. Veel restaurants serveren bijvoorbeeld ananas of een mix van seizoensfruit. En bestel bij je dessert natuurlijk ook nog een laatste caffè (espresso). Al wordt deze eigenlijk net na het dessert geserveerd.

Cappuccino’s worden meestal enkel bij het ontbijt gedronken.

Geen paniek als je nu al begint te zweten bij het idee van deze gigantische hoeveelheid aan gangen. Vaak worden enkel tijdens een feestmaaltijd alle gangen doorlopen. Je kan dus zonder problemen één of slechts enkele van de gangen bestellen. Ga je bijvoorbeeld voor een antipasto en primo piatto? Liever een secondo piatto en dessert? Of mix je liever enkele antipasti samen tot een heerlijke tapasmaaltijd? Geen enkel probleem!

Osteria, trattoria, ristorante! What’s in a name?

Vroeger was het verschil tussen deze restaurants vooral in je portemonnee te vinden. De dag van vandaag liggen de verschillen niet meer zo heel duidelijk uit elkaar. De osteria bestond uit sobere tafels, terwijl een ristorante vooral luxe was met een formele service en een innovatieve keuken. De trattoria’s lagen daar ergens tussenin, goedkoper en vaak met geruite tafelkleden. Tegenwoordig zijn de definities wat vager en is de stijl veranderd. Kies dus vooral voor een menu dat je aanspreekt!

Naast de verschillende restaurants heb je ook nog pizzeria’s (spreekt voor zich), caffetteria’s (koffiehuizen), pasticceria’s (bakkerijen) en gelateria’s (ijsjes).

De beste restaurants en andere adresjes in Rome

Hoewel je in het toeristische centrum moet opletten voor de zogenaamde tourist traps, is het aanbod aan fantastische restaurants in Rome bijna overweldigend! Enkele van onze favorieten zijn Armando al Pantheon, Roscioli Salumeria con Cucina en Osteria Fratelli Mori. Voor een snelle lunch raden we Trapizzino aan (bestel zeker hun suppli classico!). Na alle cornetto’s en espresso’s zin in een uitgebreider ontbijt? Ga dan zeker eens langs bij Barnum Roma. En de beste ijsjes vonden we bij Gelateria Panna & Co (vooral de pistacchio). Ook de Testaccio Market is fijn om even langs te gaan. De leukste buurten om restaurantjes uit te zoeken zijn Trastevere en Testaccio. Al onze adresjes vind je terug via onderstaande knop.

De beste adresjes in Rome

Hou er wel rekening mee dat je de goede restaurants in Rome best vooraf reserveert. Sommige plekken zijn weken op voorhand al volgeboekt! Heb je geen reservatie? Probeer dan 5 minuutjes voor openingstijd aan te komen. Soms heb je geluk dat er nog last minute plaatsjes vrij zijn of dat andere gasten niet zijn komen opdagen.

Gerechten die je zeker niet mag missen

De Italiaanse keuken is zeer regionaal en Rome heeft dus, net als elke andere stad in Italië, zo zijn eigen traditionele gerechten. Daarnaast is de keuken in Rome en Italië in het algemeen sterk seizoensgebonden. Bepaalde gerechten vind je er dus enkel tijdens bepaalde periodes van het jaar. Verse ingrediënten zijn er heilig!

Pasta cacio e pepe: pecorinokaas met versgemalen zwarte peper.
Pasta carbonara: gezouten varkenswang (guanciale), eierdooiers en pecorinokaas met versgemalen zwarte peper.
Pasta alla gricia: gezouten varkenswang (guanciale) en pecorinokaas.
Pasta all’amatriciana: gezouten varkenswang (guanciale), tomatensaus en pecorinokaas.
Pasta con la Pajata: dunne darm van een kalfje in tomatensaus.
Carciofi alla Romana of carciofi alla Giudia: twee manieren om artisjok te bereiden.
Filetti di baccalà fritta: gefrituurde kabeljauw. Wordt meestal als een antipasti gegeten.
Coda alla vaccinara: stoofpot van ossenstaart.
Trippa alla Romana: maag in tomatensaus met pecorinokaas. Don’t hate it ‘til you tried it!
Gelato: ijsjes en sorbet zijn een must when in Rome!
Pizza al Taglio: een langwerpige Romeinse pizza-variant, waarbij je de pizza per centimeter bestelt.
Supplì: gefrituurde risottoballetjes.
Trapizzino: dikke, driehoekige pizzabroodjes gevuld met Romeinse klassiekers als gehaktballetjes, tong in groene saus en kip in witte wijnsaus.
Polpette alla Romana: gehaktballen in tomatensaus.
Puntarelle: knapperige witlofscheuten meestal geserveerd met ansjovis, knoflook en olijfolie. Meestal kan je dit als antipasti of bijgerecht bestellen.
Porchetta: geroosterd varken.
Fiori di Zucca: ‘courgettebloemen’ waarbij de meest populaire bereidingswijze de gefrituurde antipasto is gevuld met mozzarella.

Of je tijdens een reisje naar Rome chronisch rond gegeten zal zijn van die tientallen kilo’s pasta, pizza en tiramisu die je er voorgeschoteld zullen worden? Is de paus katholiek?? Gelukkig valt er in Rome zoveel te beleven dat je stappenteller dit ruimschoots zal compenseren. En hé, je bent hier nu toch. Misschien toch nog een laatste bolletje pistacchio? Buon appetito!